Simplewins journal #3

Diabetesverpleegkundige Tamimount Ameziane en diabetologe Patricia Van Rooy van de diabetologie-afdeling van het Antwerpse ZNA Middelheimziekenhuis ontwikkelden de educatieve DVD ‘Marokkaanse keuken bij diabetes’. Tamimount is zelf van Marokkaanse origine en kwam op het idee omdat vooral oudere Marokkaanse diabetespatiënten door hun taalbarrière en lage geletterheid vaak niet veel hebben aan begeleiding door een diëtiste of een dieetlijst. De DVD bevat lekkere en gezonde Marokkaanse gerechten, die ook in de smaak vallen bij een Belgisch publiek.

Tamimount: “Het idee voor een DVD ontstond tijdens een kooksessie over gezonde voeding voor Marokkaanse patiënten. We wilden vooral op een eenvoudige, maar erg visuele manier voedingsadvies geven. Via een DVD konden we ook meer diabetici bereiken dan enkel onze eigen patiënten. We zijn er uiteindelijk in geslaagd om met een beperkt budget de DVD te maken, dankzij de vele vrijwilligers die zich ervoor hebben ingezet. We werkten samen met de bekende chef-kok Fatima Marzouki, die zelf de gerechten bereidt tijdens de kooksessies. Fatima was als chef-kok van Marokkaanse origine ondermeer al te zien als kindercoach in het programma Junior Masterchef en in ‘1000 zonnen’ . Ze heeft twee restaurants: El Warda en Bizanaat, én een kookstudio, Fatima’s kookatelier, in de Antwerpse Zurenborgwijk. Ze heeft ook vier kookboeken op haar naam waaronder «Koken met Fatima», «Kijk en kook met Fatima», «Mijn Arabische wereldkeuken» en haar recentste boek, «De keuken van Fatima». Fatima is moeder van vier kinderen en was meteen bereid om zich vrijwillig in te zetten voor dit project.”

De klassiekers: pastilla, couscous en tajine

Hoewel de DVD in de eerste plaats gericht is op een Marokkaans doelpubliek dat nood heeft aan een gezondere vertaling van traditionele voedingsgewoonten, kunnen ook niet-Marokkanen de DVD smaken dankzij de Nederlandse ondertiteling evenals de Franstalige versie van het Arabisch gesproken kooksessies. Tijdens de sessies met chef-kok, diëtiste en Marokkaanse diabetespatiënte, worden traditionele Marokkaanse gerechten aangepast en op een gezonde manier klaargemaakt. Koolhydraten en vetten herkennen en beperken is daarbij de rode draad. Gerechten die worden voorgesteld en klaargemaakt zijn harira, salade van komkommer en tomaten, briouates met kip, pastilla met vis, couscous, tajine, salade van sinaasappel met kaneel en muntthee. Elk recept kan je ook afzonderlijk bekijken. Interessant daarbij is vooral dat tijdens de kookworkshops eerst het originele recept wordt uitgelegd, waarbij de diabetespatiënte de ingrediënten opsomt die ze normaal zou gebruiken. Na de opsomming vervangt of verwijdert de chef-kok de overbodige ingrediënten voor het aangepaste recept. Daarna legt de diëtiste uit waarom bepaalde ingrediënten beter vervangen of weggelaten moeten worden, om dan uiteindelijk chef-kok en patiënte aan de slag te zien gaan met de alternatieve, gezonde bereiding. Smakelijk… of bsachtek!

Bestel de DVD vanaf januari 2015 via je diabetes educator

Voor 4 personen:

• 1 panklare braadkip (circa 1,5 kg)
• zout & versgemalen zwarte peper
• 2 theelepels mild paprikapoeder (10 gram)
• 3 eetlepels plantaardige olie (olijfolie) (30 gram)
• 1 theelepel fijngehakte peterselie (10 gram)

Walnotensaus:

• 200 gr (gedopte) walnoten
• 30 gr ui
• 40 gr wit brood zonder korst
• 20 gr Turkse paprikavlokken of ½ verse rode paprika in
  julienne (70 gram)
• 3 dl gevogeltefond
• zout

Bereiding:

• Verdeel de kip vervolgens in 8 stukken. Wrijf de stukken in met zout, peper en het paprikapoeder
• Verhit de olie in een ruime vuurvaste pan en braad de stukken kip hierin aan alle kanten aan. Plaats de pan vervolgens in een op 200 graden voorverwarmde oven en braad de kip 20 tot 25 minuten. Overgiet de kip tussentijds regelmatig met het braadvet
• Maak intussen de saus. Maal de walnoten fijn in een (noten)molen. Pel de ui en hak hem fijn. Snijd het witbrood in blokjes. Werk de gemalen noten, uitjes, paprikavlokken (of julienne van verse paprika) en blokjes brood door elkaar in de mengvorm van een keukenmachine. Voeg terwijl de motor draait de hete fond geleidelijk toe en blijf mengen tot een romige saus ontstaat. Breng de saus op smaak met zout
• Haal de stukken kip uit de oven en bestrooi ze met de peterselie.

Serveertips:

Serveer de kip met een slaatje en een schepje notensaus (rest van de saus in een aparte kom). Gekookte aardappelen zijn hier heerlijk bij. Om het gerecht feestelijker te maken kan je ook parelhoen gebruiken i.p.v. braadkip.

Over enkele jaren hebben de meeste diabetespatiënten mogelijk geen insulinespuit meer nodig. Wetenschappers ontwikkelden namelijk een nieuwe therapie met stamcellen.
Stamcellen zijn herprogrammeerbare cellen die opnieuw insuline kunnen aanmaken. Harvard-onderzoekers hebben een manier ontwikkeld om uit menselijke stamcellen miljoenen (bèta)cellen te ontwikkelen die de taak overnemen van de vernietigde insulineproducerende cellen bij type 1 diabetes. Doug Melton, professor aan de Harvard Universiteit en vader van twee kinderen met diabetes type 1, slaagde erin om vanuit humane embryonale stamcellen honderden miljoenen cellen te ontwikkelen. Deze nieuwe cellen zorgden bij muizen met diabetes voor een stabiel bloedsuikergehalte. De onderzoekers verwachten dat ze de nieuwe cellen over twee à drie jaar zullen testen op mensen. Wel is het nog nodig dat er een ‘verpakking’ om de cellen komt, zodat de nieuwe cellen niet worden aangevallen door het afweersysteem.

Is de ‘actieve voedingsdriehoek’ zoals we die sinds jaar en dag al kennen eigenlijk nog wel up-to-date? Diabeteseducator en diëtiste Linda Claeys van de Diabetes Infolijn zet de puntjes op de i.

“Voor onze adviezen baseren we ons op het Voedingsprotocol bij diabetes, opgesteld door de Commissie Voeding van de Diabetes Liga”, steekt Linda van wal. “Dat is dan weer gebaseerd op de principes van de actieve voedingsdriehoek. Diabetesvoeding is een gezonde voeding met speciale aandacht voor koolhydraten en de verdeling ervan doorheen de dag. Ook de kwantiteit en kwaliteit van vetten en vezelgehalte vereisen de nodige aandacht. In de visuele voorstelling van de voedingsdriehoek duiden wij aan welke voedselgroepen koolhydraten bevatten, want daar gaat het tenslotte om bij diabetes. Nu, koolhydraten hoeven niet vermeden te worden: we beschikken namelijk over medicatie en insuline om het koolhydraatmetabolisme bij te sturen. Bij diabetes onder controle houden we ons aan een gezonde, evenwichtig voedingspatroon.”

Nieuwe diëten, kookprogramma’s, TV-koks… met hun aanpak is de Diabetes Liga lang niet altijd blij.

“Omdat veel van wat we in de media te zien krijgen niet wetenschappelijk onderbouwd is, zijn wij daar als diëtisten niet gelukkig mee. Het boek De voedselzandloper van Kris Verburgh bijvoorbeeld, heeft heel wat teweeggebracht en blijkt soms tijdens het afvallen wel positief resultaat op te leveren. Maar zuivel, brood en aardappelen grotendeels schrappen – en leven op weinig koolhydraten dus – doet je je toch afvragen waar je dan de noodzakelijke energie, vitaminen en mineralen vandaan moet halen. Je lichaam heeft koolhydraten nodig als brandstof! Zolang er geen onderbouwde wetenschappelijke shift is, zullen we dit dus zeker niet aanbevelen voor diabetici.”

Is het gebruik van natuurlijke suikervervangers in bijvoorbeeld TV-kookprogramma’s een probleem?

“Natuurlijke suikervervangers zoals ahorn- en agavesiroop, kokosbloesemsuiker… zijn ‘natuurlijker’ dan tafelsuiker, maar hebben nog wel een invloed op het bloedsuikergehalte. Sommige suikervervangers bevatten evengoed glucose, fructose of saccharose. Met die suikervervangers worden dan vooral gerechten uit de restgroep bereid zoals bijvoorbeeld gebak. Daar staan we zeker niet achter, omdat we van mening zijn dat we producten uit de restgroep beter niet gaan promoten. Je kan bovendien geen gebak maken zonder bloem – dus zonder koolhydraten. Ook al is het gebak suikervrij, het zal toch een invloed op de bloedsuiker hebben. Suikervrij of ‘zonder toegevoegde suiker’ betekent dus niet ‘vrij te gebruiken’. Een diabetesdieet is niet suikervrij, wel een voedingspatroon waarin je aandacht hebt voor alle koolhydraten. Met diabetes kun je zowat alles eten, maar wel in de juiste hoeveelheid en op het gepaste moment. Het is eigenlijk gewoon gezonde voeding. Dat is in onze consumptiemaatschappij eigenlijk al een ‘dieet’ op zich. Maar dat correct opvolgen blijft toch erg moeilijk. Daarom verwijzen we altijd door naar een diëtist voor een persoonlijk voedingsplan.”

http://www.diabetes.be/diabetes-infolijn - http://www.diabete-abd.be/

Neem een kijkje op het gloednieuwe Contour Diabetes Solutions Youtubechannel boordevol informatie over alle producten uit het Next productgamma van Bayer